Phần 1
LỊCH SỬ THẾ GIỚI
LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI
(Từ giữa thế kỉ XVI đến năm 1917)
CHƯƠNG I
THỜI KÌ XÁC LẬP CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
(TỪ GIỮA THẾ KỈ XVI ĐẾN NỬA SAU THẾ KỈ XIX)
Bài 1
NHỮNG CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN ĐẦU TIÊN
I. Những sự biến đổi về kinh tế, xã hội Tây Âu trong các thế kỉ XV – XVII. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI.
1. Một nền sản xuất mới ra đời
- TK XV, xuất hiện nhiều công trường thủ công, xưởng dệt vải...
- Xã hội: Hình thành 2 giai cấp mới: Tư sản và vô sản.
- Mâu thuẫn xã hội:
Tư sản >< Vô sản
Phong kiến >< Tư sản và Vô sản.
2. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI.
a. Nguyên nhân.
Do vương quốc Tây Ban Nha ngăn cản sự phát triển kinh tế.
b. Diễn biến.
- Ngày 8/1566: Nhân dân Nê-đec-lan đấu tranh mạnh mẽ ð bị đàn áp đẫm máu.
- Năm 1581, các tỉnh miền Bắc thành lập nước Cộng Hòa.
- Năm 1648: Hà Lan được công nhận độc lập.
c. Ý nghĩa.
- Là cuộc cách mạng TS đầu tiên của thế giới.
II. Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII.
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Anh.
- Giữa thế kỉ XVII, quan hệ tư bản chủ nghĩa ở Anh phát triển mạnh.
- Xã hội: Xuất hiện tầng lớp quý tộc mới và tư sản.
- Mâu thuẫn:
+ Tư sản, quý tộc mới > < chế độ quân chủ chuyên chế.
+ Nông dân > < địa chủ, quý tộc.
- ð Cách mạng bùng nổ.
2. Tiến trình cách mạng.
- Giai đoạn 1 (1642 – 1648):
+ 1640, Quốc hội được triệu tập, tố cáo chính sách cai trị độc đoán của nhà Vua.
+ Nhân dân ủng hộ Quốc hội.
+ 8 – 1642. Nội chiến bùng nổ. quân đội nhà Vua thất bại.
+ 1648. Nội chiến chấm dứt.
+ Vua Sac - lơ I bị xử tử, Anh trở thành nước Cộng hòa.
+ 12 – 1688, Quốc hội đảo chính, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.
3. Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII.
- Mở đường cho CNTB phát triển.
- Hạn chế: là cuộc cách mạng không triệt để vì quyền lợi nhân dân chưa được đáp ứng.
III. Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ.
1. Tình hình các thuộc địa. Nguyên nhân của chiến tranh.
a. Tình hình thuộc địa.
- Từ đầu thế kỉ XVII – đầu thế kỉ XVIII, thực dân Anh đã thành lập 13 thuộc địa ở Bắc Mĩ.
b. Nguyên nhân chiến tranh:
- Do thực dân Anh ngăn cản sự phát triển kinh tế TBCN.
- Cư dân thuộc địa > < chính quyền Anh
- ð Bùng nổ chiến tranh.
2. Diễn biến cuộc chiến tranh
- Tháng 12 - 1773, nhân dân Bô -xtơn nổi dậy để lật đổ thực dân Anh.
- Tháng 4-1775, chiến tranh bùng nổ.
- Ngày 4-7-1776, công bố tuyên ngôn độc lập.
- Tháng 10-1777, giành thắng lợi trận Xa- ra - tô –ga.
3. Kết quả và ý nghĩa cuộc Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ.
a. Kết quả: Được công nhận độc lập và Ra đời hợp chúng quốc Mĩ (Hoa Kì).
b. Ý nghĩa: Vừa là chiến tranh giành độc lập, vừa là cách mạng của tư sản.