Bài 20: CUỘC VẬN ĐỘNG DÂN CHỦ TRONG NHỮNG NĂM 1936-1939
I.Tình hình thế giới và trong nước
1. Thế giới:
- Chủ nghĩa phát xít xuất hiện ở Đức, Ita lia, Nhật Bản đã đe doạ nền dân chủ và hoà bình thế giới.
- Đại hội 7 của QTCS chủ trương thành lập MTND chống phát xít ở các nước.
- MTND Pháp lên nắm chínhquyền ban bố những chính sách tiến bộ áp dụng cho cả thuộc địa.
2. Trong nước:
- Hậu quả cuộc khủng hoảng kinh tế tác động đến đời sống của các giai cấp, tầng lớp.
- Chính sách phản động của bọn cầm quyền bóc lột, vơ vét, đàn áp, khủng bố.
II.Mặt trận dân chủ Đông Dương và phong trào đấu tranh đòi tự do dân chủ.
- Chủ trương của đảng:
+ Kẻ thù chính: TDP và tay sai.
+ Nvụ: chống phát xít, chống chiến tranh ĐQ, chống phản động thuộc địa và tay sai, đòi tự do cơm áo, hoà bình.
+Chủ trương: thành lập mặt trận Nhân dân phản đế ĐD.
+ Hình thức, phương pháp: hợp pháp, nửa hợp pháp, công khai, nửa công khai.
-DB:
+ Cuộc vận động ĐD đại hội.
+ Đón phái viên của chính phủ Pháp và toàn quyền mới của xứ ĐD
+ Phong trào đấu tranh của quần chúng công nông và các tầng lớp nhân dân.
+ Phong trào báo chí tiến bộ.
III. Ý nghĩa của phong trào.
- Trình độ chính trị, công tác cán bộ, đảng viên được nâng cao, uy tín, ảnh hưởng của đảng được mở rộng.
- Quần chúng được tập dược trong đấu tranh, đội quân chính trị hùng hậu được hình thành.
- Là cuộc tập dược thứ hai chuẩn bị cho cách mạng tháng Tám.
Bài 21: VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1939-1945
I. Tình hình thế giới và Đông Dương.
1. Thế giới: Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, Đức tấn công Pháp, Pháp đầu hàng Đức. Nhật tiến sát biên giới Việt Trung và tiến vào Đông Dương.
2. Đông Dương: Nhật xâm lược Đông Dương, Pháp đầu hàng Nhật và ký với Nhật Hiệp ước phòng thủ chung ĐD.
- Pháp- Nhật câu kết với nhau để cùng áp bức, bóc lột nhân dân ĐD.
II. Những cuộc nổi dậy đầu tiên.
1. Khởi nghĩa Bắc Sơn (27.9.1940)
- Nhật đánh Lạng Sơn, Pháp rút chạy qua Bắc Sơn, Đảng bộ Bắc Sơn phát động khởi nghĩa giành thắng lợi.
- Pháp- Nhật câu kết nhau đàn áp CM.
- Tuy khởi nghĩa Bắc Sơn thất bại nhưng đội du kích Bắc Sơn ra đời.
2.Khởi nghĩa Nam Kỳ (23.11.1940)
- TDP bắt binh lính người Việt sang làm bia đỡ đạn chống lại quân phiệt Xiêm.
- Đêm 22, rạng 23.11.1940 khởi nghĩa nổ ra khắp các tỉnh Nam kỳ.
- Pháp đàn áp, khởi nghĩa bị thất bại.
Bài 22: CAO TRÀO CÁCH MẠNG TIẾN TỚI TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945.
I. Mặt trận Việt Minh ra đời (19.5.1941)
1. Hoàn cảnh:
- Thế giới: Đức tấn công Liên Xô, thế giới hình thành 2 trận tuyến: Khối phát xít và lực lượng dân chủ do Liên Xô đứng đầu.
- Trong nước:
+Cuộc đấu tranh của nhân dân ta là bộ phận trong cuộc đấu tranh của các lực lượng dân chủ.
+ Nhân dân ta đang rên xiết dưới 2 tầng áp bức Pháp- Nhật.
- Từ 10-19.5.1941 Nguyễn Ái Quốc triệu tập hội nghị lần VIII của BCHTƯ Đảng cộng sản ĐD tại Pác Bó (Cao Bằng).
2. Chủ trương của hội nghị.
- Nhiệm vụ CM: giải phóng dân tộc, đánh đuổi Nhật- Pháp.
- Tạm gác khẩu hiệu: đánh đổ địa chủ chia rđ cho dân cày.
- Tổ chức mặt trận: Việt Nam độc lập đồng minh (19.5.1941)
+ Các đoàn thể cứu quốc được xây dựng khắp cả nước, uỷ ban VM liên tỉnh Cao- Bắc- Lạng được thành lập.
+ Lực lượng vũ trang: đội du kích Bắc Sơn lớn dần thành đội Cứu quốc quân, đẩy mạnh hoạt động vũ trang tuyên truyền.
. Đội VNTTGPQ thành lập (22.12.1944).
Bài 22 (tt).II. CAO TRÀO KHÁNG NHẬT CỨU NƯỚC TIẾN TỚI TỔNG KHỞI
NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945
1.Nhật đảo chính Pháp(9.3.1945)
- Nguyên nhân Nhật đảo chính Pháp:
+ TG: CTTG thứ hai đi vào giai đoạn kết thúc, Pháp được giải phóng, Đức bị thất bại liên tiếp.
+TBD:Nhật bị khốn đốn.
+ ĐD Pháp ráo riết hoạt động, chờ quân đồng minh.
=> 9.3.1945 Nhật đảo chính Pháp độc chiếm Đông Dương
2.. Tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
- Kẻ thù chính, cụ thể, trước mắt là phát xít Nhật.
- Ra chỉ thị “ Nhật- Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.
- Phát động cao trào kháng Nhật cứu nước.
+ Phong trào đấu tranh vũ trang và khởi nghĩa từng phần nổ ra ở nhiều địa phương.
+ Ở thành phố các đội danh dự Việt Minh đã thẳng tay trừ khử những tên tay sai đắc lực.
+ VNGPQ và khu giải phóng Việt Bắc ra đời. UB lâm thời khu giải phóng thi hành 10 chính sách lớn của Việt Minh.
+ Phong trào “phá kho thóc, giải quyết nạn đói” bùng lên mạnh mẽ.