Từ 3/2 – 8.2.2020
Bài 19: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
( giữa thế kỷ I – giữa thế kỷ VI)
a/ Hoạt động 1: Chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nước ta từ thế kỷ I đến thế kỷ VI.
a. Ách thống trị của các triều đại Trung Quốc:
- Đầu thế kỷ III, nhà Ngô đặt tên Âu Lạc là Giao Châu.
- Đưa người Hán sang cai trị các huyện.
b. Nỗi thống khổ của nhân dân ta:
- Đóng nhiều thứ thuế (muối và sắt)
- Lao dịch và nộp cống.
c. Đẩy mạnh đồng hoá:
- Đưa người Hán sang Giao Châu.
- Bắt dân ta học chữ Hán và tiếng Hán, tuân theo luật pháp và phong tục của người Hán.
b/ Hoạt động 2: Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỷ I đến thế kỷ VI có gì thay đổi?
a. Công cụ sắt và nghề nông:
- Nghề rèn sắt vẫn phát triển, nhân dân chế tạo được nhiều công cụ sản xuất, vũ khí.
- Nông nghiệp phát triển:
+ Dùng trâu bò làm sức kéo.
+ Diện tích trồng trọt mở rộng
+ Công trình thủy lợi phát triển.
+ Biết sử dụng phân bón.
+ Trồng hai vụ lúa trong một năm.
+ Chăn nuôi nhiều gia súc.
b. Các nghề thủ công và buôn bán:
- Nghề rèn sắt, nghề gốm, nghề dệt phát triển mạnh mẽ.
- Việc buôn bán trong và ngoài nước cũng phát triển.
CÂU HỎI ÔN TẬP CỦA HỌC SINH
1: Đầu thế kỷ III, chính sách cai trị của phong kiến Trung Quốc có gì thay đổi
2: Em hãy cho biết miền đất Âu Lạc trước đây bao gồm những quận nào của Châu Giao?
3: Từ sau cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, nhà Hán có sự thay đổi gì trong chính sách cai trị?
4: Em có nhận xét gì về sự thay đổi cai trị này?
5: Nhà Hán thực hiện chính sách bóc lột nhân dân ta bằng hình thức nào?
6: Tại sao nhà Hán lại đánh thuế nặng vào muối và sắt?
7: Em có nhận xét gì về chính sách bóc lột của bọn đô hộ?
8: Vì sao nhà Hán tiếp tục thi hành chủ trương đưa người Hán sang ở nước ta?
9: Vì sao nhà Hán giữ độc quyền về sắt?
10: Ngoại thương trong thời kỳ này ra sao?
Từ 10/2 – 15.2.2020
Bài 20: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
(Giữa thế kỷ I – Giữa thế kỷ VI)
(TIẾP THEO 2)
a.Những chuyển biến trong xã hội:
SƠ ĐỒ PHÂN HOÁ XÃ HỘI
|
Thời kỳ đô hộ
|
Quan lại đô hộ
|
Địa chủ Hán
|
Nông dân công xã
|
Nông dân lệ thuộc
|
Nô tì
|
|
Hào trưởng Việt
|
|
Thời Văn Lang-Âu Lạc
|
Vua
|
Quý tộc
|
Nông dân công xã
|
Nô tì
|
b.Văn hoá:
- Chính quyền đô hộ mở trường học dạy chữ Hán tại các quận.
- Truyền vào nước ta Nho giáo, Đạo giáo, Phật giáo và những luật lệ, phong tục Hán.
" Nhân dân ta vẫn giữ được phong tục tập quán và tiếng nói của tổ tiên.
Hoạt động 2: Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (năm 248).
a. Nguyên nhân:
- Do chính sách thống trị tàn bạo của nhà Ngô.
- Nhân dân không cam chịu bị áp bức, bóc lột nặng nề.
b. Diễn biến:
- Năm 248, cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Phú Điền (Hậu Lộc – Thanh Hoá).
- Cuộc khởi nghĩa lan rộng khắp Giao Châu làm cho bọn đô hộ rất lo sợ.
- Vua Ngô sai Lục Dận đem 6.000 quân sang đàn áp. Bà Triệu hi sinh trên núi Tùng (Thanh Hoá).
c. Ý nghĩa: Tiêu biểu cho ý chí quyết tâm giành lại độc lập dân tộc.
CÂU HỎI ÔN TẬP CỦA HỌC SINH
1. Đầu thế kỷ III, chính sách cai trị của phong kiến Trung Quốc có gì thay đổi?
2.Từ sau cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, nhà Hán có sự thay đổi gì trong chính sách cai trị?
3. Em có nhận xét gì về sự thay đổi cai trị này?
4. Tại sao nhà Hán lại đánh thuế nặng vào muối và sắt?
5.Vì sao nhà Hán tiếp tục thi hành chủ trương đưa người Hán sang ở nước ta?
6.Vì sao nhà Hán giữ độc quyền về sắt?
7.Những chi tiết nào chứng tỏ nền nông nghiệp Giao Châu vẫn phát triển?
8.Ngoài nghề nông, người Châu Giao còn biết làm những nghề nào khác?
Từ 17/2 – 22.2.2020
LÀM BÀI TẬP LỊCH SỬ
NỘI DUNG:
TỪ BÀI 17 ĐẾN BÀI 20
Phần 1: Làm bài tập lịch sử:
+ Gv treo biểu bảng bài tập là các bài trắc nghiệm trong bài kiểm tra 15’ cho hs làm. Gv sửa giúp hs chọn câu đúng.
+ Sắp xếp địa danh cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng cho đúng thứ tự diễn biến.
a/ Luy Lâu. b/Mê Linh. c/Cổ Loa. d/Hát Môn
Phần 2: Hãy điền chữ (Đ) đúng hoặc (S) sai vào ô trống ở đầu các câu sau :
- Năm 111 TCN, nhà Hán chiếm Âu Lạc và chia lại thành ba quận : Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam ¨
- Năm 34, Tô Định được cử sang làm Thái thú quận Giao Chỉ ¨
- Trưng Trắc và Trưng Nhị quê ở Mê Linh (Phú Thọ) ¨
- Mục tiêu của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là : đền nợ nước, trả thù nhà ¨
- Cuộc Khởi nghĩa Hai Bà Trưng báo hiệu thế lực phong kiến phương bắc không thể cai trị vĩnh viễn nước ta, ¨
Phần 3: Hãy nối thông tin phù hợp ở cột giữa với hai cột bên :
|
Chính sách
của nhà Hán
|
|
-Sáp nhập đất đai của nước ta vào Trung Quốc, lập Châu Giao, do người Hán đứng đầu (Thứ sử)
- Xây dựng nền độc lập tự chủ
- Xưng vương, đóng đô: Mê Linh
- Thủ Phủ Luy Lâu (Hà Bắc)
- Đặt nhiều thứ thuế, đánh thuế nặng.
- Bắt nhân dân ta cống nạp các sản vật quý.
- Bãi bỏ luật pháp, lao dịch của chính quyền cũ
- Giữ gìn văn hóa truyền thống văn hóa dân tộc.
- bắt nhân ta theo phong tục Hán
|
|
Chính sách của Hai Bà Trưng
|
Phần 4: Hãy điền chữ (Đ) đúng hoặc (S) sai vào ô trống ở đầu các câu sau :
- Sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa Hai Bà trưng, nhà Hán vẫn giữ nguyên Châu Giao ¨
- Nhà Hán giữ độc quyền sắt ¨
- Nhà Hán khuyến khích nhân dân ta học chữ Hán để nâng cao trình độ văn hóa. ¨
- Từ thế kỉ thứ I, ở Giao Châu, việc cày, bừa do trâu, bò kéo đã phổ biến¨
- Thời kì này, nhân dân ta đã tạo kiện cho việc trồng 2 vụ lúa trong một năm¨
- Nhà Hán tạo điều kiện cho việc trao đổi hàng hóa giữa nhân ta với nước ngoài phát triển mạnh ¨
- Từ thế kỉ I đến thế kỉ VI, nghề gốm cổ truyền rất phát triển. ¨
Phần 5: Hãy sắp xếp các dữ kiện ở các cột II sao cho phù hợp với cột I
|
I
|
II
|
|
Triệu Thị Trinh
|
- Nơi đặt năng mộ và đền thờ Bà Triệu
|
|
Triệu Quốc Đạt
|
- Khởi nghĩa Bà Triệu bùng nổ
|
|
Lục Dận
|
- Nơi bà Triệu phất cờ khởi nghĩa
|
|
19 tuổi
|
- Tên thật của Bà Triệu
|
|
Giao Châu
|
- Tuổi của Bà Triệu khi phất cờ khởi nghĩa
|
|
Quan Yên (Cửu Chân, Thanh Hóa)
|
- Quê hương của bà triệu
|
|
Phú Điền (Hậu Lộc, Thanh Hóa)
|
- Anh trai của Bà Triệu
|
|
Núi Tùng (Hậu Lộc,Thanh Hóa)
|
- Phạm vi ảnh hưởng của cuộc khởi nghĩa
|
|
Năm 248
|
- Tên của viên tướng Trung Quốc đã đàn áp khởi nghĩa Bà Triệu
|
Từ 24/2 – 29.2.2020
Bài 21: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ – NƯỚC VẠN XUÂN (542 – 602)
Hoạt động 1: Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
- Đầu thế kỷ VI, nhà Lương đô hộ Giao Châu.
- Chia nhỏ các quận, huyện để dễ cai trị.
- Phân biệt đối xử rất gay gắt: người Việt không được giữ chức vụ quan trọng.
- Tiến hành bóc lột dã man, đặt ra nhiều thứ thuế hết sức vô lý và tàn bạo.
" Khởi nghĩa Lý Bí.
Hoạt động 2: Khởi nghĩa Lý Bí – Nước Vạn Xuân thành lập.
a. Diễn biến:
- Mùa xuân năm 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa được hào kiệt các nơi hưởng ứng.
- Trong vòng ba tháng, nghĩa quân đã chiếm hầu hết các quận, huyện " Thứ sử Tiêu Tư chạy về Trung Quốc.
- Tháng 4 -542, đầu năm 543, nhà Lương hai lần kéo quân sang đàn áp " bị thất bại
b. Thành lập nước Vạn Xuân:
- Mùa xuân năm 542, Lý Bí lên ngôi hoàng đế (Lý Nam Đế), đặt niên hiệu là Thiên Đức.
- Đặt tên nước là Vạn Xuân, đóng đô ở vùng cửa sông Tô Lịch (Hà Nội)
- Lập triều đình với hai ban văn võ.
+ Đứng đầu ban võ: Phạm Tu
+ Đứng đầu ban văn: Tinh Thiều
+ Triệu Túc cai quản mọi việc
CÂU HỎI ÔN TẬP CỦA HỌC SINH
GV: Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Lương đối Châu Giao?
GV: Nhà Lương chia nước ta làm mấy Châu? Xác định lược đồ?
GV: Tại sao nhà Lương lại chia nhỏ các khu vực hành chính?
GV: Việc sắp đặt quan lại, nhà Lương chủ trương như thế nào
GV: Lý Bí đã làm gì sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa?
GV: Việc Lý Bí lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước, xây dựng kinh đô đã chứng tỏ điều gì?
Từ 2/3 – 8.3.2020
Bài 22: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ – NƯỚC VẠN XUÂN (542 – 602)
(TIẾP THEO 2)
a/ Hoạt động 1:Chống quân Lương xâm lược.
- Tháng 5 năm 545, Trần Bá Tiên chỉ huy quân Lương tiến vào nước ta theo hai đường thuỷ, bộ.
- Lý Nam Đế cho quân chặn đánh địch ở nhiều nơi, sau đó rút về Tô Lịch (Hà Nội), Gia Ninh (Việt Trì) và núi rừng Phú Thọ.
- Sau khi khôi phục lực lượng, Lý Nam Đế đem quân ra đóng ở hồ Điển Triệt.
- Bị quân Lương đánh úp, ông lui quân về động Khuất Lão.
- Năm 548, Lý Nam Đế mất.
b. Hoạt động 2: Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào?
- Sau thất bại, Lý Nam Đế trao quyền cho Triệu Quang Phục.
- Trước thế mạnh của giặc, Triệu Quang Phục cho lui quân về Dạ Trạch (Hưng Yên).
- Ông dùng chiến thuật du kích để đánh quân Lương.
- Năm 550, Triệu Quang Phục phản công đánh tan quân Lương " cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.
c. Hoạt động 3: Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào?
- Sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngôi vua (Triệu Việt Vương), tổ chức lại chính quyền.
- 20 năm sau, Lý Phật Tử cướp ngôi, xưng là hậu Lý Nam Đế.
- Năm 603, quân Tùy tấn công nước Vạn Xuân, Lý Phật Tử bị bắt " Đất nước ta bị nhà Tùy đô hộ.
CÂU HỎI ÔN TẬP CỦA HỌC SINH
1: Nhà Lương đã cử tướng nào sang xâm lược nước?
2: Lý Nam Đế đã đối phó như thế nào?
3: Vì sao Lý Nam Đế lại chọn hồ Điển Triệt để đóng quân?
4: Sau khi bị đánh úp, Lý Nam Đế rút lui về đâu ?
5: Theo em, sự thất bại của Lý Nam Đế có phải là sự thất bại của nước Vạn Xuân không? Tại sao?
6: Vì sao Lý Nam Đế trao quyền cho Triệu Quang Phục?
7: Vì sao Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ ?
8: Thế nào là đánh du kích?
9: Vì sao Triệu Quang Phục lại chọn cách đánh này?
Từ 9/3 – 14.3.2020
Bài 23: NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN
TRONG CÁC THẾ KỶ VII - IX
a/ Hoạt động 1: Dưới ách đô hộ của nhà Đường, nước ta có gì thay đổi?
a. Tổ chức bộ máy cai trị:
- Năm 619, đổi Giao Châu thành An Nam đô hộ phủ, chia thành 12 châu.
- Đặt trụ sở ở Tống Bình (Hà Nội).
- Sửa sang đường sá, xây thành, đắp luỹ và tăng quân.
b. Chính sách bóc lột:
- Đặt ra nhiều thứ thuế.
- Cống nạp.
b/ Hoạt động 2: Khởi nghĩa Mai Thúc Loan (đầu thế kỉ VIII)
a. Tiểu sử:
Quê ở làng Mai Phụ (kẻ Mỏm-Thạch Hà - Hà Tĩnh).
b. Diễn biến:
- Năm 713, trong lúc đi phu, Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người nổi dậy chống lại bọn đô hộ.
- Nghĩa quân chiếm thành Hoan Châu, ông chọn Sa Nam để xây dựng căn cứ.
- Mai Thúc Loan tự xưng đế (Mai Hắc Đế), đóng đô ở Vạn An.
- Nhà Đường cử Dương Tư Húc đem 10 vạn quân đàn áp " cuộc khởi nghĩa thất bại
c/ Hoạt động 3: Khởi nghĩa Phùng Hưng (trong khoảng 766-791).
a.Tiểu sử
- Quê ở Đường Lâm (Sơn Tây – Hà Nội).
- Giàu lòng nhân ái.
b.Diễn biến:
- Năm 776, Phùng Hưng cùng em là Phùng Hải khởi nghĩa ở Đường Lâm (Ba Vì – Hà Nội)
- Phùng Hưng bao vây thành Tống Bình. Cao Chính Bình lo sợ rồi chết.
- Phùng Hưng chiếm được thành Tống Bình, sắp đặt việc cai trị.
- Được 7 năm Phùng Hưng mất, Phùng An lên nối nghiệp cha.
- Năm 791, nhà Đường đem quân đàn áp, Phùng An ra hàng.
CÂU HỎI ÔN TẬP CỦA HỌC SINH
1: Chính sách cai trị của nhà Đường có gì khác trước?
2: Nhà Đường bóc lột nhân dân ta như thế nào?
3: Chính sách bóc lột của nhà Đường có gì khác với các thời kỳ trước?
4: Giới thiệu tiểu sử của Mai Thúc Loan.
5: Khởi nghĩa của Mai Thúc Loan nổ ra trong hoàn cảnh nào?
6: Vì sao Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người khởi nghĩa?
7: Dùng lược đồ Khởi nghĩa Mai Thúc Loan để mô tả diễn biến.
8: Vì sao cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan thất bại?
9: Vì sao cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng được mọi người hưởng ứng?
10: Cuộc khởi nghĩa của Phùng Hưng đã đem lại kết quả gì ?
11: Việc nhân dân lập đền thờ Phùng Hưng đã nói lên điều gì?